
នៅរដូវស្លឹកឈើជ្រុះនេះ សិស្សបានត្រឡប់ទៅសាលារៀនវិញជាមួយនឹងកម្មវិធី AI ដែលបានបង្កប់នៅក្នុង Google Docs និង Microsoft Word ។ សិស្សនឹងប្រើប្រាស់ AI ដើម្បីធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងបង្កើតកំណាព្យ និងឯកសារ ខណៈពេលដែលគ្រូបង្ហាត់ព្យាយាមដើម្បីបន្តទៅមុខ។
អ្នកចិត្តសាស្រ្ត អ្នកនិពន្ធ អ្នកអាន និងអ្នកអប់រំអាចឆ្លើយតបទៅនឹង AI ដោយទទួលស្គាល់នូវអ្វីដែលវាអាចធ្វើបាន និងមិនអាចធ្វើបាន។ ហើយយើងអាចជឿជាក់បានថាការងាររបស់យើងនៅតែសំខាន់ ពីព្រោះមនុស្សត្រូវការទំនាក់ទំនងជាមួយចិត្តមនុស្សផ្សេងទៀត ដើម្បីរៀន និងរីកចម្រើន។
បច្ចុប្បន្នយើងកំពុងប្រឈមមុខនឹងការរីករាលដាលនៃភាពឯកកោ ការធ្វើអត្តឃាតក្នុងវ័យជំទង់ និងការបាញ់ប្រហារដ៏ធំដែលជាបញ្ហាសំខាន់នៃអត្ថន័យ សូចនាករដែលថាចិត្តរបស់មនុស្សមិនត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំង និងចិញ្ចឹមបីបាច់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដោយសង្គមរបស់យើង។ ការស្តាប់ដោយយល់ចិត្ត ការអានឱ្យស៊ីជម្រៅ និងការសរសេរប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត សុទ្ធតែប្រឆាំងនឹងភាពឯកោដោយដាក់គំនិត និងអារម្មណ៍របស់យើងទៅក្នុងកិច្ចសន្ទនាជាមួយចិត្តមនុស្សផ្សេងទៀត។
ខ្ញុំជាអ្នកនិពន្ធម្នាក់ដែលបានបង្រៀនការសរសេរប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិតនៅសាកលវិទ្យាល័យ Northwestern អស់រយៈពេល 17 ឆ្នាំ ហើយខ្ញុំយល់ថា AI ជំនាន់ថ្មីទើបតែឈានចូលដល់យុគសម័យថ្មី។ នៅពេលដែលយើងស្វែងយល់ពីអ្វីដែល AI អាចធ្វើបាន និងមិនអាចធ្វើបាន យើងអាចអះអាងឡើងវិញនូវតម្លៃនៃការរៀនសូត្រពីមនុស្សទៅមនុស្ស ដែលកើតឡើងតាមរយៈការអាន ការសរសេរ និងការស្រាវជ្រាវ។
ការអាន
ការសរសេររបស់មនុស្សគឺជាដំណើរការដែលចាប់ផ្តើមនៅក្នុងគំនិតរបស់អ្នកសរសេរ ហើយបន្តនៅក្នុងគំនិតរបស់អ្នកអាន ដោយនាំយកព័ត៌មាន វិចារណញាណ គំនិត និងអារម្មណ៍ទៅជាការរួមផ្សំថ្មី។ ការអានការសរសេរដោយមនុស្សផ្សេងទៀតនាំយើងចូលទៅក្នុងវិធីសាស្រ្តនៃការរួមបញ្ចូល “ផ្សេងទៀត” ។ ការសិក្សាដែលធ្វើឡើងដោយអ្នកប្រាជ្ញអក្ខរកម្ម Maryanne Wolfe លើ “ការអានស៊ីជម្រៅ” បានបង្ហាញថា ការអានស៊ីជម្រៅចូលដល់ខួរក្បាលមនុស្សច្រើនជាងការអានតាមបច្ចេកវិទ្យា។ វានាំឱ្យមានការឆ្លុះបញ្ចាំងពីខ្លួនឯង ការយល់ដឹងដែលមិននឹកស្មានដល់ និងការយល់ចិត្តគ្នា ដែលមានតម្លៃសង្គមយ៉ាងទូលំទូលាយ។
ភាពយឺតយ៉ាវនៃការអានតាមបែបប្រពៃណី គឺជាចំណុចកណ្តាលនៃអំណាចរបស់វា ព្រោះវាបណ្តុះការយកចិត្តទុកដាក់ជានិរន្តរភាព។ AI អាចសង្ខេបសៀវភៅមួយក្នុងរយៈពេលតែប៉ុន្មានវិនាទីប៉ុណ្ណោះ ហើយខណៈពេលដែលវាជួយកំណត់អត្តសញ្ញាណគ្រោង និងប្រធានបទ វាមិនទុកពេលវេលាសម្រាប់ការគិតបញ្ចូលគ្នា ការអភិវឌ្ឍន៍ការយល់ចិត្ត ការឆ្លុះបញ្ចាំង ឬប្រាជ្ញានោះទេ។ ហើយប្រាជ្ញាឥឡូវនេះសំខាន់ជាងពេលណាៗទាំងអស់ ព្រោះវាបង្រៀនយើងឲ្យចេះដឹងខ្លួនក្នុងគ្រាលំបាក។
ការសរសេរ
AI នឹងផ្លាស់ប្តូរស្មារតីរបស់មនុស្សដោយការសំយោគព័ត៌មានតាមរបៀបថ្មី។ សូម្បីតែនៅពេលយើងកំពុងកែសម្រួលអត្ថបទដែលបង្កើតដោយ AI ក៏ដោយ យើងនឹងដើរតួជាអ្នកជំរុញ និងអ្នកគ្រប់គ្រង ដូចជាអ្នកប្រើប្រាស់ Amazon ឬថៅកែឃ្លាំងជាជាងអ្នកបង្កើត។ ពេលខ្លះប្រសិទ្ធភាពនេះនឹងមានតម្លៃនៅពេលដែលការសរសេររបស់យើងគឺផ្តោតលើកិច្ចការ ប៉ុន្តែការក្លាយជាអ្នកប្រើប្រាស់គឺមានការប្រែប្រួលតិចជាងការធ្វើជាអ្នកបង្កើត។
ការសរសេររបស់មនុស្សគឺជាការបំប្លែង ព្រោះវាអនុញ្ញាតឱ្យយើងផ្លាស់ប្តូរ និងអភិវឌ្ឍការគិតរបស់យើង។ អ្នកនិពន្ធយើងរស់នៅសម្រាប់ពេលដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះ នៅពេលដែលយើងដឹងថាយើងដឹងច្រើនជាងដែលយើងគិតថាយើងដឹង ។ មុននឹងយើងយកគំនិតនៃការរកឃើញនេះទៅបច្ចេកវិទ្យា យើងសមនឹងទទួលបានការបណ្តុះនូវភាពស្មុគស្មាញនៅក្នុងខ្លួនយើង។
ការស្រាវជ្រាវ
មនុស្សបង្កើតចំណេះដឹង ហើយការប្រឈមមុខនឹងចំណុចខ្វះខាត ភាពពិសេស និងភាពប៉ិនប្រសប់របស់មនុស្សផ្សេងទៀត គឺជាអ្វីដែលជំរុញទឹកចិត្តយើងក្នុងភាពមិនល្អឥតខ្ចោះរបស់មនុស្សជាតិ។ នៅពេលដែលយើងដឹងពីអ្វីដែលមនុស្សផ្សេងទៀតមុនពេលយើងបានសរសេរ និងគិតនោះ យើងមានអារម្មណ៍ថាមានមោទនភាពក្នុងការបណ្តុះស្មារតីរបស់យើងផ្ទាល់។
ដោយសារតែ AI ផ្លាស់ទីយ៉ាងលឿន អ្នកប្រើប្រាស់អាចនឹងភ្លេចថា “ទិន្នន័យ” ដែលវាសំយោគគឺជាភាសាដែលមនុស្សបង្កើតដំបូង។ ការផ្តាច់ទំនាក់ទំនងនេះអាចបណ្តាលឱ្យយើងជាច្រើននាក់បោះបង់ចោលការគិត ការសរសេរ និងការអានរួម ឬធ្វើដូច្នេះក្នុងវិធីមួយដែលផ្តាច់ចេញពីប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់មនុស្សជាតិ។
សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
ជាការពិតណាស់ មានអំណះអំណាងជាវិជ្ជមានសម្រាប់ AI ដែលភាគច្រើនស្ថិតនៅតាមបន្ទាត់ប្រើប្រាស់។ ប៉ុន្តែទោះបីជា AI ផ្លាស់ប្តូរលក្ខណៈនៃការងារ ដោះស្រាយបញ្ហាសង្គមមួយចំនួន និងច្របូកច្របល់ និងបង្រួបបង្រួមព័ត៌មានក៏ដោយ ក៏វាមិនអាចឆ្លើយសំណួរដែលស្ថិតស្ថេរបំផុតនៃស្មារតីនោះទេ។ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកត់សំគាល់ថា ខណៈពេលដែលយើងបានបោះជំហានយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការយល់ដឹងពីការងាររបស់ខួរក្បាលមនុស្ស យើងនៅតែមិនដឹងថាតើមនសិការកើតឡើងយ៉ាងដូចម្តេចនោះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងដឹងហើយថា អត្ថន័យនោះត្រូវបានបង្កើតឡើងមិនត្រឹមតែដោយការប្រមូលព័ត៌មានប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែតាមរយៈការបង្កើតទំនាក់ទំនងរវាងការពិត គំនិត បទពិសោធន៍ និងអារម្មណ៍ ចិត្តរបស់មនុស្សនៅតែសំខាន់សម្រាប់បង្កើតអត្ថន័យបែបនេះ និងសម្រាប់បណ្តុះវានៅក្នុងអ្នកដទៃ។
Reference: Psychology today
September 22, 2023
By: Viorica Marian Ph.D.